Με πληθώρα μηνυμάτων ειρήνης ομόνοιας και πολυπολιτισμικότητας ολοκληρώθηκε η «Τριλογία Επετειακών Εκδηλώσεων Ειρήνης και Ρομανί Μνήμης Απριλίου 2022» από την ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ. Η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά συναισθανόμενη την τραγική συγκυρία της εποχής δήλωσε μέσω των τριών εκδηλώσεων της την αναγκαιότητα για άμεση κατάπαυση του πυρός σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη.
Παγκόσμια Ημέρα Ρομά
Η έναρξη των εκδηλώσεων έγινε την Δευτέρα 18 Απριλίου, στο Σαράφειο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων με τον εορτασμό για την Παγκόσμια Ημέρα Ρομά. Τιμώντας την επέτειο των 51 ετών από το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο στην Αγγλία το 1971, οι Έλληνες Ρομά μέσω του Τριτοβάθμιου Οργάνου Εκπροσώπησης τους, έδωσαν το βήμα σε όλους τους Ρομά με τιμητικό πρόσωπο τον σπουδαίο ρομ καλλιτέχνη κ. Κώστα Χατζή. Η εκδήλωση ξεκίνησε με τις τοποθετήσεις εκπροσώπων των κομμάτων και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Όλοι στάθηκαν στην αναγκαιότητα της ανάδειξης της πολιτισμικής μνήμης των Ρομά, ενώ αναφέρθηκαν και στα σημερινά προβλήματα της Κοινότητας των Ελλήνων Ρομά. Στην συνέχεια ο λόγος δόθηκε στους εκπροσώπους των Ρομά και υπήρξαν τοποθετήσεις από προέδρους τοπικών συλλόγων, ομοσπονδιών και υποψήφιους από την Κοινότητα σε παλαιότερες εκλογικές διαδικασίες. Όλα τα μέλη της Κοινότητας απευθύνθηκαν στους εκπροσώπους των κομμάτων ζητώντας άμεσες και υλοποιήσιμες λύσεις για τα καθημερινά τους προβλήματα σε άμεση συνέργεια με την ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ.
Παρουσιάστρια της εκδήλωσης ήταν η ρομνί πρόεδρος της ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. «ΣΚΥΤΑΛΗ» κα. Κατερίνα Δημητρίου. Στο τραπέζι των ομιλητών βρέθηκαν τέσσερις Έλληνες Ρομά που χαίρουν την γενική αναγνώριση της Κοινότητας. Τον κύκλο των ομιλιών άνοιξε ο πρόεδρος της Πανελλαδικής Συνομοσπονδίας Ελλήνων Ρομά ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ κ. Βασίλης Πάντζος και μίλησε για την πορεία του Τριτοβάθμιου Οργάνου Εκπροσώπησης των Ελλήνων Ρομά ενώ τόνισε την αναγκαιότητα για άμεση συνεργασία της επίσημης πολιτείας με την ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ για την αναγνώριση του Οργάνου. Η ρομνί δικηγόρος και ειδική γραμματέας ανθρωπίνων δικαιωμάτων της ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ κα. Αλεξάνδρα Καραγιάννη έκανε ειδική μνεία στα δικαιώματα των Ρομά και εστίασε στην καταπάτηση που υφίστανται οι Έλληνες Ρομά, ενώ συγκίνησε με την ομιλία της για τον 18χρονο Νίκο Σαμπάνη, που έπεσες νεκρός από πυρά αστυνομικών, καθώς είναι μία εκ των δικηγόρων της οικογενείας του νεαρού Ρομά.
Η Τριλογία των εκδηλώσεων ήταν αφιερωμένη στην μνήμη του Νίκου Σαμπάνη καθώς και άλλων θυμάτων ρατσιστικής βίας. Ο Ρομ λαογράφος Νίκος Μπατζαλής και συγγραφέας του «ΓΚΟΓΚΙ» μίλησε για την μεταναστευτική πορεία των Ρομά που έφυγαν από την Κωνσταντινούπολη πριν εκατό έτη, το 1922, και ανέλυσε την προσφορά τους στην ελληνική κοινωνία σε οικονομικό κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο. Οι ομιλίες έκλεισαν με τον ρομ πολιτικό επιστήμονα και επιστημονικό συνεργάτη της ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ κ. Ιωάννη Μάντζα ο οποίος έκανε μια ιστορική αναδρομή στο πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Ρομά το 1971 και ανέλυσε την αξία του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ρομά κάθε χρόνο.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με το μουσικό πρόγραμμα υπό τους ήχους του τραγουδιστή της φυλής κ. Κώστα Χατζή ο οποίος ταξίδεψε το κοινό με τα κοινωνικά του τραγούδια υπό την συνοδεία του μαέστρου διεθνούς φήμης κ. Γιώργου Παγιάτη. Ο Θεολόγος Αναγνωστόπουλος , ο πρώτος μη ρομ τραγουδιστής που σύνθεσε και τραγούδησε τσιγγάνικους στίχους με το «Αντέ Ρομανέ» του Νίκου Μπατζαλή .Η μεγάλη έκπληξη της βραδιάς ήρθε από την 15χρονη Ευφραιμία Χαλιλοπούλου, που βρίσκεται στον τελικό του «ΕΛΛΑΔΑ ΕΧΕΙΣ ΤΑΛΕΝΤΟ» και έκλεισε την εκδήλωση με το αγγλικό τραγούδι «Heroes».
ΕΝΤΕΡΛΕΖΙ 2022 στην Αμαλιάδα
Στην Αμαλιάδα και στην «τσιγγάνικη συνοικία» Παπακαυκά έγινε την Τρίτη 26 Απριλίου, η έναρξη του δεύτερου μέρους της τριλογίας. Ένας νεαρός ρομ κράτησε την εικόνα του Αγίου Γεωργίου και καβάλα σε ένα λευκό άλογο διέσχισε τους δρόμους της συνοικίας υπό τα πλάνα ενός σέρβου ντοκυμαντερίστα ο όποιος κατέγραφε το δρώμενο. Λίγο μετά τις 22:00 στο Κέντρο «Demiris Royal» πλήθος κόσμου περίμενε να ακούσει τον σπουδαίο ρομ τραγουδιστή κ. Κώστα Χατζή, ο οποίος συνόδεψε με την κιθάρα του, τους μαθητές του 4ου Δημοτικού Σχολείου Αμαλιάδας σε ένα θεατρικό απόσπασμα της «ΕΙΡΗΝΗΣ» του Αριστοφάνη. Ο διοργανωτής της εκδήλωσης κ. Νίκος Μπατζαλής βράβευσε με αναμνηστικές πλακέτες, μεταξύ άλλων, τον πρόεδρο της ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ Κ. Βασίλη Πάντζο, τους ρομά φοιτητές της περιοχής Παπακαυκά Αμαλιάδας που έχουν αποδείξει έμπρακτα ότι όταν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες οι Ρομά μπορούν να σπουδάσουν. Ειδικότερα βραβεύτηκε ένας ρομ γιατρός από την συνοικία Παπακαυκά καθώς και άλλοι 11 φοιτητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από την γειτονιά των Ελλήνων Ρομά στην Αμαλιάδα.
Τιμήθηκε ιδιαιτέρως ο σπουδαίος ρομ τραγουδιστής κ. Κώστας Χατζής για τα 67 χρόνια προσφοράς του στο ελληνικό κοινωνικό τραγούδι. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε επίσης και στον πρώτο Έλληνα ρομ λογοτέχνη Κωνσταντίνο Χηνά, συγγραφέα του βιβλίου «ΓΚΟΓΚΙ», ο οποίος έφυγε πριν λίγους μήνες νικημένος από τον covid-19.
Η έκπληξη της βραδιάς ήρθε από την βουλευτίνα της ΝΔ κα. Διονυσία Αυγερινοπούλου, η οποία ανακοίνωσε την ίδρυση «Υποτροφίας Αυγερινοπούλου» για τον πρώτο μαθητή της συνοικίας στις πανελλαδικές εξετάσεις για τα επόμενα δέκα έτη.
Μετά τις βραβεύσεις ακολούθησε το έθιμο του ψωμιού, όπου ζευγάρια ρομά ανέβηκαν στην σκηνή και έκοψαν στη μέση το «τυχερό ψωμί» (μπαχταλό μανρό) που έφεραν μαζί τους και κήρυξαν την έναρξη της άνοιξης κατά το έθιμο.
Στο μουσικό κομμάτι της εκδήλωσης τον κ. Κώστα Χατζή συνόδευσε ο μαέστρος κ. Γιώργος Παγιάτης, ενώ ακολούθησε ο κ. Θεολόγος Αναγνωστόπουλος με την ορχήστρα του.
Η βραδιά συνεχίστηκε με
τους ήχους του κλαρίνου του βιρτουόζου κ. Μάκη Μπέκου και του solist Levent Inci που ξεσήκωσαν τον κόσμο σε ένα τσιγγάνικο γλέντι μέχρι πρωίας.
ΕΝΤΕΡΛΕΖΙ 2022 στην Κάτω Αχαΐα
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε ο εορτασμός για το «ΕΝΤΕΡΛΕΖΙ 2022» την Τετάρτη 27 Απριλίου στην Κάτω Αχαΐα όπου έκλεισε η «Τριλογία των Επετειακών Εκδηλώσεων Ειρήνης και Ρομανί Μνήμης Απριλίου 2022».
Πλήθος κόσμου συνέρευσε στην πλατεία Δύμης του Δήμου Δυτικής Αχαΐας λίγο μετά τις 20:00 για να γιορτάσει μετά από τρία χρόνια, λόγω των απαγορεύσεων του κόβιντ 19, το παραδοσιακό έθιμο των Ρομά της περιοχής. Ο πρόεδρος του συλλόγου και αντιπρόεδρος της ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ κ. Αντώνης Μπατζαλής, ως οικοδεσπότης υποδέχτηκε επίσημους φορείς, καλλιτέχνες και πλήθος κόσμου και κήρυξε την έναρξη της εκδήλωσης με τον ευρέως γνωστό ρομ τραγουδιστή κ. Κώστα Χατζή ο οποίος καθήλωσε τους παρευρισκομένους και πρόσφερε στιγμές συγκίνησης με τα κοινωνικά τραγούδια του συνοδευόμενος από τον μαέστρο κ. Γιώργο Παγιάτη.
Οι επίσημοι καλεσμένοι της εκδήλωσης περίμεναν με προσήλωση, να ολοκληρώσει την ερμηνεία του ο σπουδαίος καλλιτέχνης, πριν προχωρήσουν στους σύντομους εθιμοτυπικούς χαιρετισμούς τους. Όλοι συνεχάρησαν τους συντελεστές της εκδήλωσης και τόνισαν την αναγκαιότητα για την υλοποίηση παρόμοιων εκδηλώσεων που αναδεικνύουν την πολιτιστική κληρονομιά των Ελλήνων Ρομά.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με την παρουσίαση του εθίμου Μπαχταλό Μανρό (ΤΥΧΕΡΟ ΨΩΜΙ) που συμβολίζει το ΕΝΤΕΡΛΕΖΙ, δηλ. την ΑΝΟΙΞΗ. Όπως εξήγησε ο κ. Μπατζαλής αυτός ο εορτασμός συμβολίζει για τους Ρομά την έναρξη της Άνοιξης, εποχή κατά την οποία οι Ρομά μπορούσαν λόγω των βελτιωμένων καιρικών συνθηκών να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές για βιοποριστικούς λόγους και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες ετήσιες γιορτές της Τσιγγάνικης Κοινότητας όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο.
Οι ήχοι από το κλαρίνο του ρομ κ. Βαλάντη Καραγιάννη σήκωσαν από τις καρέκλες όλους τους παρευρισκόμενους και το γλέντι ξεκίνησε με τους επίσημους να γίνονται μέρος του μεγάλου χορού που στήθηκε σε όλη την πλατεία. Λίγο πριν τις 12 :00 , όλοι έφυγαν από τον χώρο με αισιόδοξη διάθεση , ενώ ευχαρίστησαν όλους όσους συνέβαλαν στην επιτυχία αυτής της εκδήλωσης και ανανέωσαν το ραντεβού τους για την επόμενη χρονιά.
Ο πρόεδρος της Πανελλαδικής Συνομοσπονδίας Ελλήνων Ρομά κ. Βασίλης Πάντζος συνεχάρηκε όλους τους συντελεστές της τριλογίας εκδηλώσεων και ευχαρίστησε τους συνδιοργανωτές και τον χορηγό επικοινωνίας, ΕΡΤ, ενώ ανανέωσε το ραντεβού με τον κόσμο για την επόμενη χρονιά εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν. Σημείωσε κλείνοντας ότι τα προβλήματα της Κοινότητας των Ελλήνων Ρομά είναι πολλά, διαχρονικά και απαιτείται η συνεργασία όλων για να επιλυθούν.
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΡΟΜΑ 